DOĞUDAKİ HAYALET- Pierre Loti



2000 yılında Cumhuriyet gazetesi
tarafından bastırılarak gazeteye ek
olarak verildi.
Çeviren: Faruk Ersöz

  Öyleyse İstanbul’u bir daha göreceğim doğru… On yıldır düşlediğim o kutsal yolculuk pekala gerçek ve yakında demek…

    Denizcilik mesleğinin rastlantılarıyla dünyanın her köşesini dolaştığım on yıldan beri bir daha geri dönemedim oraya, hiç olmadı, beni sürekli oradan uzaklaştıranın bir yazgı, amansızca bir cezalandırma olduğunu söylemesi geliyor insanın. Büyük umutsuzluk içinde yıkılmış bir küçük Çerkez kızına oradan ayrılırken ettiğim tumturaklı dönüş yeminini hiçbir zaman tutamadım.

  O benim sevgilimdi; bütün ruhumla kendimi ona verdiğimi, yaşadıkça ve sonsuzlukların ötesinde süreceğini sanıyordum; ona ilişkin hiçbir şey bilmiyorum artık. 

  Bir önceki yazımdaki kitabımızdı Aziyade. Şimdi Loti Aziyade’den ve İstanbul’dan ayrıldıktan tam on yıl sonra geri gelmektedir. Tahmin edildiği gibi tek bir amacı vardır. İlk üç yıl biraz haber alabildiği sonra da izini kaybettiği eski sevgilisi Aziyade’yi bulmak. Ancak bunun için İstanbul’da sadece ve sadece üç günü vardır. İşte hep beraber Loti’yle beraber Aziyade’nin peşine düştüğümüz ve soluk soluğa 1800’lerin sonu İstanbul’unda önce Aziyade’yi sonra da onun mezarını aradığımız üç gün budur.  Benim Loti’nin en sevdiğim kitabıdır Doğudaki Hayalet.

AZİYADE- Pierre Loti

Oğlak Yayınları-2003
Çeviren:Birsel Uzma

  Adını aldığı tepeden zaman zaman Haliç’in doyumsuz güzelliğini seyrettiğimiz Pierre Loti’nin kitaplarıyla ben göreceli olarak geç tanıştım. 8-10 yıl kadar önce Cumhuriyet’in ek olarak verdiği kitaplardan birini çektim ve okumaya başladım. ‘Doğudaki Hayalet’. Kısa bir süre sonra fark ettim ki bu bir devam kitabı ve önce ilkini okumam gerek. Ancak ilki olan ‘Aziyade’ evde yoktu ve ben de elimdekini bitirdim. Sonra da gidip ‘Aziyade’yi aldım.  

  ‘Aziyade’ asıl adı Julien Viaud olan Fransız Pierre Loti’nin (1850-1923) ilk romanı. Kendisi de bir deniz subayı olan Julien Viaud 1870-1913 yılları arasında Türkiye’ye sekiz kez gelir.  İkinci gelişi olan 1876’da yedi ay kalır, Hatice isimli bir Türk kadını ile büyük bir aşk yaşar. Bu aşkı, Hatice’yi Aziyade yaparak kitaplaştıracak, kendisi de bir İngiliz deniz subayına dönüşecek ve Pierre Loti adını alacaktır. Romanlarında kendi yaşamını yansıtan Viaud , daha sonra bu ismi yazdığı romanlarda kullanacak ve bu adla tanınacaktır.